Lekkoatletyka to dyscyplina sportu uprawiana przez kobiety i mężczyzn, obejmującą konkurencje oparte na naturalnych formach ruchu człowieka, takich jak bieg, rzut i chód. Lekkoatletyka jest główną dyscypliną olimpijską. W jej skład wchodzą: sprint, biegi średniodystansowe, biegi długodystansowe, maraton, biegi z przeszkodami, biegi przez płotki, biegi sztafetowe, chód sportowy, skok w dal, skok wzwyż, skok o tyczce, trójskok, rzut dyskiem, pchniecie kulą,  rzut młotem, rzut oszczepem, siedmiobój, dziesięciobój. Zawody w biegach, skokach i rzutach rozgrywano od najdawniejszych czasów, stanowiły one podstawę programu igrzysk w starożytnej Grecji. Lekkoatletyka nowożytna narodziła się na Wyspach Brytyjskich w XIX w. dzięki zawodom w szkołach i uniwersytetach, potem zyskała popularność w USA i Kanadzie, a następnie w Europie.

      W Polsce jedną z najwybitniejszych lekkoatletek jest Irena Szewińska, z domu Kirszenstein. Urodziła się w 1946r. w Leningradzie. Wszechstronna, najlepsza i najbardziej utytułowana polska sportsmenka. Próbowała swych sil w różnych konkurencjach lekkoatletycznych, w każdej z nich osiągając najwyższy światowy poziom. Dziesięciokrotnie biła rekordy świata, a jej zdjęcie zdobiło okładkę Lekkoatletycznej księgi rekordów Guinnessa. Obecnie jest elegancką  i niesłychanie energiczną  panią – prezesem Polskiego Związku Lekkiej Atletyki i jedyną Polką zasiadającą we władzach Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego.

       Od dziecka była typem prymuski. Niemal we wszystkim, czego się tknęła, była najlepsza. Jako uczennica ósmej klasy stanęła po raz pierwszy na zaimprowizowanej w szkolnym korytarzu bieżni i przebiegła 60 m w czasie o dwie sekundy lepszym od swych koleżanek. Nauczycielka wychowania fizycznego przecierała oczy ze zdumienia, myślała, ze popsuł się stoper i nakazała bieg powtórzyć. Za drugim razem Irena pobiegła więc jeszcze szybciej... Wkrótce potem startowała już w barwach warszawskiej Polonii, odnosząc sukcesy w biegach na krótkich dystansach oraz w skokach w dal i wzwyż. W 1964r. zdała maturę i dostała się na studia ekonomiczne. W tym samym roku podczas igrzysk olimpijskich w Tokio, zaczęła się jej  wielka kariera. Świetnie wypadły tam wszystkie polskie sprinterki, zwłaszcza dwie 18-latki: Ewa Kłobukowska i Kirszenstein. Największy sukces odniosły w sztafecie 4x100 m. Marzeniem polskich sprinterek było wtedy zakwalifikowanie się do podstawowego składu sztafety. W Polsce było tak dużo świetnych sprinterek, że aby wyłonić najlepsze, zorganizowano im eliminacje. Pewne startu były jedynie Kirszenstein i Klobukowska. Dla nich, jako zawodniczek najszybszych, zarezerwowano odcinki na prostych. O miejsca na wirażach rywalizowały Ciepła, Górecka, Piątkowska i Janiszewska. Obok Klobukowskiej i Kirszenstein pobiegły w Tokio Halina Górecka i Teresa Ciepła. Wylosowały korzystny, trzeci tor, dzięki czemu mogły obserwować najgroźniejsze rywalki Amerykanki. Ciepła wygrała swoją zmianę, Górecka z Kirszenstein powiększyły przewagę. Klobukowsaka wpadła na metę w czasie rekordu świata (43,6 s). Polki zdobyły złoty medal. Indywidualnie zresztą również  zdobyły medale. Kłobukowska brązowy w biegu na dystansie 100m. Kirszenstein wywalczyła dwa srebra: w biegu na 200m i w skoku w dal.

        Kirszenstein – po wyjściu za mąż- Szewińska nadal święciła triumfy. Chociaż jej start w Meksyku zaczął się pechowo. Przedbiegi na 100m odbywały się w trakcie kwalifikacji do skoku w dal. Szewińska spaliła dwie próby, w jedynej poprawnej skoczyła tylko 6,19. O jednym medalu musiała zapomnieć. Na 100m zaś spóźniła start i była trzecia. – Jeżeli nie wygram 200m wycofuję się ze sportu- zapowiedziała. Wygrała, bijąc rekord świata (22,5s), ale Polki nie obroniły tytułu w sztafecie, ponieważ Szewińska zgubiła pałeczkę. W Monachium (1972), po urodzeniu dziecka, nie była w takiej formie, jak przed czterema laty. Wywalczyła jednak szósty medal olimpijski w karierze- brązowy w biegu na 200m . Cztery lata później, w Montrealu, znów potrafiła zadziwić. Mało popularny w Polsce dystans 400m stal się jej koronną konkurencją. W eliminacjach igrzysk Szewińska, która kilka tygodni wcześniej pobiła rekord świata na tym dystansie, biegła słabo. Z trudem awansowała do kolejnych rund. W polskiej ekipie panował niepokój. Nikt nie był pewny czy Szewińska jest bez formy, czy nie chce odsłaniać wszystkich atutów. Odpowiedź przyszła już w półfinale. Po pierwszych metrach widać było, że nie ma przeciwniczki, która mogłaby ją pokonać. Udowodniła to w finale. Jeszcze na ostatnim wirażu nie widać było jej przewagi, ale na ostatniej prostej rywalki jakby stanęły w miejscu. Szewińska wygrała z ogromną przewagą. Ustanowiła rekord świata zdobywając siódmy medal olimpijski. Irena miała niesłychany talent, ale ludzi z talentem jest wielu. Wielkość Ireny polegała na tym, że sama potrafiła go spożytkować, zadbać o rozwój swojej kariery, czyli uczynić ze sportu styl swojego życia. Ostatni start olimpijski Szewińskiej – w Moskwie – zakończył się niepowodzeniem. W półfinale 400 m zwolniła na ostatnich metrach, tracąc szansę na finał.

        Z perspektywy lat wydaje się, że kolejne starty Ireny Szewińskiej układały się w nieprzerwane pasmo sukcesów. A jednak i jej dane było poznać smak porażki i odczuć gorycz z powodu fałszywych oskarżeń. Gdy na olimpiadzie w Meksyku zgubiła pałeczkę w sztafecie, posądzono ją o chęć pomniejszenia osiągnięć zespołu, przy jednoczesnym uwypukleniu własnych zasług: indywidualnie wywalczyła przecież złoto i brąz. Z kolei po urodzeniu pierwszego syna przeżywała kryzys i długo nie mogła odzyskać dawnej formy. Kiedy więc na olimpiadzie w Monachium zdobyła zaledwie brązowy medal, część sympatyków uznała, że nadszedł kres jej kariery. Wtedy Szewińska dowiodła hartu ducha i charakteru godnego prawdziwej mistrzyni. Żmudne, codzienne treningi zaowocowały już po dwóch latach: znów była najlepsza na świecie. Prestiżowy amerykański miesięcznik sportowy nazwał ją „The Princess of Poland”.

       Nie sposób wymienić wszystkich piastowanych przez nią funkcji w krajowych i międzynarodowych organizacjach lekkoatletycznych. Nie sposób zapamiętać wszystkich jej osiągnięć sportowych. W światowych rankingach, sporządzonych przez najlepszych fachowców, zdobyła tyle czołowych lokat, że z powodzeniem może uchodzić za największą lekkoatletkę świata. Jednak to, czego dokonała w roku 1976, przeszło najśmielsze oczekiwania: najpierw urodziła drugiego syna, a potem na igrzyskach w Montrealu zdeklasowała rywalki, pokonując dystans 400 m w czasie lepszym od dotychczasowego (czyli własnego!) rekordu świata o 0,45 sekundy.

       Karierę sportową zakończyła w 1981 r., ale jeszcze 13 lat później jej fotografie wisiały na tramwajach w Zurychu. Stała się legendą, kobietą – symbolem. Polacy nieraz wymyślali dowcipne tytuły ku jej chwale, np. od nazwiska panieńskiego: „Kirszenstein” albo od imienia: „Irenissima”. Pytana o to, co uważa za swoje największe osiągnięcie życiowe, odpowiadała jednak z niezmienną prostotą, że urodzenie dwóch synów.

       Dzisiaj Irena Szewińska jest prezesem Polskiego Związku Lekkiej Atletyki i reprezentuje Polskę w Międzynarodowym Komitecie Olimpijskim.

Filmiki: